مقدمه
امروزه وجود تنوع در سرویس‌های میزبانی وب می‌تواند از منظری گیج‌کننده باشد؛ چرا که در نهایت این سوال را برای متقاضی سرویس ایجاد می‌کند که “کدام سرویس برای کسب و کار من مناسب است؟” آیا سرویس هاست اشتراکی، میزبانی VPS مدیریت شده (سرور مجازی) یا یک برنامه میزبانی وب اختصاصی (سرور اختصاصی) را انتخاب می‌کنید؟ البته شاید در ابتدا این سوال برای شما پیش بیاید که اصلا معنای سرویس‌های VPS یا هاست اشتراکی یا حتی سرور اختصاصی چیست؟
با ما همراه باشید تا در ادامه این مطلب، علاوه بر ارائه دیدی کلی نسبت به سرویس‌های هاست اشتراکی، سرورهای مجازی و اختصاصی، به فهرستی از شباهت‌ها و تفاوت‌های بین آنها اشاره کنیم تا در نهایت شما بتوانید با تسلطی کافی به اطلاعات لازم، سرویس مورد نیاز و مناسب برای خود را انتخاب کنید.
هاست اشتراکی
استفاده از هاست اشتراکی بسیار شبیه به زندگی در یک مجتمع آپارتمانی است. به طوری که همه ساکنان در یک مکان هستند و باید منابع موجود از جمله سیستم سرمایش یا گرمایش، لابی، پارکینگ و زمین بازی و… را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. استفاده از سرویس‌های هاست اشتراکی نیز به همین شکل است، به طوری که همه حساب‌ها بایستی منابع موجود را با دیگر حساب‌های موجود بر روی سرور به اشتراک بگذارند. از جمله منابع مشترک بین حساب‌ها در این سرویس، می‌توان به زمان CPU، حافظه و فضای دیسک اشاره کرد.
سرور مجازی یا میزبانی VPS مدیریت شده
اگر بتوانیم استفاده از هاست اشتراکی را به زندگی در یک مجتمع آپارتمانی تشبیه کنیم، استفاده از سرورهای مجازی شبیه به زندگی در شهرک‌های ویلایی‌ست! یعنی در حالی که شما هنوز منابعی را با دیگر ساکنین شهرک به اشتراک می‌گذارید، ولی بسیاری از مسئولیت‌ها و البته امکانات در اختیار خود شما خواهد بود. همچنین تعداد ساکنان مجموعه نیز به میزان قابل توجهی کمتر از حالت قبل است.
در یک سرور مجازی همه منابع به اشتراک گذاشته نمی‌شوند و بخشی از آنها به شکل انحصاری در اختیار مشترکین قرار می‌گیرد که در نهایت منجر به افزایش قدرت و انعطاف آنها در مدیریت وب‌سایت خود می‌شود.
سرور اختصاصی
با توجه به مثال‌های قبلی، حالا می‌توان پیشبینی کرد که استفاده از سرورهای اختصاصی به چه چیزی شباهت دارد. درست است؛ استفاده از سرور اختصاصی را می‌توان به داشتن یک خانه کاملا مستقل تشبه کرد. به این شکل که شما به تمام منابع موجود در سرور دسترسی انحصاری دارید و حساب شخص دیگری بر روی سرور شما (خانه شما) وجود ندارد.
از آپارتمان نشینی به ویلاهای شهرکی
معمولا در ابتدای مسیر، استفاده از سرویس‌های هاست اشتراکی برای اکثر کاربران عالی هستند؛ چرا که می‌توان انواع برنامه‌ها از جمله وردپرس را روی آنها میزبانی کرد. با این حال اگر استفاده از هاست اشتراکی را با آپارتمان نشینی مقایسه کنیم، ممکن است نیاز به ارتقاء به وجود بیاید؛ نیازی که می‌تواند در شرایط متفاوتی شکل بگیرد:
- یک خانواده در حال رشد: اگر رشد خانواده شما بیش از ظرفیت‌های آپارتمان شما باشد، ممکن است زمان ارتقا فرا رسیده باشد. در هاست اشتراکی، اگر وب سایت شما محبوب و پربازدید شود، ممکن است نیاز داشته باشید که برای تامین CPU و حافظه بیشتر برای حساب خود، به میزبانی مدیریت شده VPS (سرور مجازی) نقل مکان کنید. این به شما امکان می‌دهد تا تمام ترافیک جدیدی که به سایت شما وارد می‌شود را با اختیار عمل بیشتری مدیریت کنید.
- سفارشی‌سازی‌ها: باز هم به مثال خود برمی‌گردیم؛ به نظرتان اگر شما بخواید در آپارتمان خود تغییراتی مانند جابه‌جا کردن اتاق‌ها یا آشپزخانه ایجاد کنید؛ اجازه این کار را دارید؟ احتمالا خیر. اینجاست که حرکت به سمت یک ویلای نسبتا مستقل شهرکی، به شما امکان مالکیت بیشتری بر فضا را می‌دهد، به طوری که متناسب با نیاز خود آن را تغییر، نقاشی و یا تزئین کنید.
در نهایت اگر به نرم‌افزاری نیاز دارید که در هاست اشتراکی موجود نباشد، ارتقاء به سرور مجازی یا VPS این امکان را به شما می‌دهد که هر نرم‌افزاری را برای خود نصب کنید!
از ویلاهای شهرکی به خانه‌های مستقل
همانطور که تا به اینجا فهمیدیم، شما در یک خانه شهرکی مستقل کنترل منابع خود را در دست دارید، اما نه یک کنترل کامل!
معمولا سرورهای مجازی برای مشاغل متوسط عالی هستند و نیازهای متوسط یک کسب و کار را به راحتی پوشش می‌دهند؛ چرا که شما یک سرور خصوصی مجازی دارید که می‌توانید آن را دقیقاً همانطور که می‌خواهید تنظیم کنید.
البته سرور VPS مدیریت شده یک سرور اختصاصی نیست، بنابراین شما هنوز در یک سرور با سایر کاربران هستید و اقدامات شما می‌تواند بر آنها تأثیر منفی بگذارد. به عنوان مثال اگر شما یک وب‌سایت بسیار شلوغ داشته باشید، تاثیر قابل توجهی بر زمان و حافظه CPU سرور خواهید داشت که می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در عملکرد سایر کاربران در همان سرور شود. (این مسئله می‌تواند برعکس هم باشد.)
هاست اشتراکی یا سرور اختصاصی
با وجود عوامل بسیاری که بر ارزش متقابل سرور اختصاصی در مقایسه با هاست اشتراکی تأثیرگذارند، در ادامه فقط به چند نمونه از اصلی‌ترین تفاوت سرورهای اختصاصی با هاست‌های مشترک اشاره می‌کنیم.
عملکرد سرور
یکی از معایب بالقوه هاست‌های اشتراکی این است که سرور منابع را بین تمام کاربرانی که در آن قرار دارند به اشتراک می‌گذارد. مسئله‌ای که می‌تواند انعطاف حداقلی شما در میزبانی را تحت تاثیر بگذارد. در مقابل سرورهای اختصاصی زمان پاسخگویی سریعتر و قابلیت اطمینان بیشتری خواهند داشت و تحت تأثیر عملکرد سایر کاربران روی سرور قرار نمی‌گیرند. این یعنی این بار منابع سرور فقط در اختیار شماست.
سفارشی سازی
در یک سرویس هاست اشتراکی باید نرم‌افزارهای نصب شده توسط کاربران را محدود کرد. در غیر این صورت ممکن است چیز مخربی آپلود شود که بر امنیت سرور و البته تمامی وب‌سایت‌های موجود بر سرور تأثیر بگذارد. مثل اسکریپت‌های شکسته که باعث از کار افتادن هر سایتی بر روی سرور می‌شوند.
نکته: البته از جنبه مثبت، امکان سفارشی‌سازی کمتر در هاست‌های اشتراکی به معنای منحنی یادگیری بسیار آسان‌تر آنها نیز هست.
یک سرور اختصاصی به شما فضای بیشتری برای سفارشی سازی می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید نرم‌افزار بهینه‌سازی شده‌ای را نصب کنید که نیازهای شرکت و مشتری شما را برآورده کند، بدون اینکه نگران محدودیت‌ها یا تأثیرگذاری بر وب‌سایت‌های شرکت دیگری باشید. به بیانی کلی‌تر، در زمان استفاده از سرورهای اختصاصی، شما اجازه نامحدودی برای تغییر هر جنبه ای از سرور را خواهید داشت و می‌توانید تغییرات سفارشی را بر اساس نیازهای وب‌سایت یا برنامه‌های خود انجام دهید.
امنیت سرور
در زمان استفاده از هاست‌های اشتراکی، اگر وب‌سایت دیگری در سرور مشترک شما دچار هک شود، ممکن است سرور و همه سایت‌های موجود بر آن دچار افت عملکرد شوند. علاوه بر این، امنیت دیگر سایت‌ها نیز ممکن است به خطر بیفتد، به خصوص اگر اجازه تراکنش‌های مالی را در سایت خود داده باشید یا اطلاعات خصوصی مشتری را ذخیره کرده باشید.
در نقطه مقابل و در یک سرور اختصاصی، دیگر لازم نیست نگران باشید که سایر کاربران کل سرور را به خطر بیاندازند. علاوه بر این، می‌توانید امنیت وب‌سایت خود را با نصب فایروال‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و همچنین ابزارهای امنیتی قدرتمندی که در پلتفرم‌های میزبانی مشترک (هاست‌های اشتراکی) در دسترس نیستند، افزایش دهید.
به عنوان مثال، شما در یک سرور اختصاصی می‌توانید تنظیمات پورت را تغییر دهید، قوانین فایروال سفارشی ایجاد کنید و…
سرور مجازی یا سرور اختصاصی
در حالی که تفاوت‌های ظریف زیادی بین میزبانی VPS و میزبانی اختصاصی وجود دارد، در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره خواهیم کرد.
سرعت
در حالی که فضاهای سرور برای کاربران در پلتفرم‌های VPS (سرورهای مجازی) به محیط‌های مجازی مجزا تقسیم می‌شوند، اما همه آنها همچنان سخت‌افزار فیزیکی یکسانی را به اشتراک می‌گذارند و تنها می‌توانند به کسری از کل منابع سیستم دسترسی داشته باشند. در حالی که در سرورهای اختصاصی تمامی منابع سیستم به صورت پیش‌فرض در اختیار کاربر می‌باشد.
دسترسی به این منابع زمان بارگذاری صفحه را بهبود، و سرعت پاسخگویی وب‌سایت را افزایش می‌دهد. مهم است به یاد داشته باشید که هر چه یک صفحه وب‌سایت سریعتر بارگذاری شود، احتمال بیشتری وجود دارد که بازدیدکننده در سایت شما بماند.
قیمت
به طور کلی، میزبانی VPS (سرورهای مجازی) بسیار کمتر از هر برنامه اختصاصی دیگری هزینه دارد. کاهش هزینه نیز به دلیل ماهیت میزبانی VPS است.
در مقابل، هاست اختصاصی به دلیل هزینه‌های سخت افزاری و عملیات مرکز داده می‌تواند بسیار گران باشد. به همین دلیل، سرورهای اختصاصی بیشتر برای شرکت‌هایی/وب‌سایت‌هایی در مقیاس بزرگ و پربازدید مانند سایت‌های تجارت الکترونیک مناسب هستند.
مقیاس پذیری
وقتی نوبت به گسترش سایت یا افزایش فضای ذخیره‌سازی مورد نیاز می‌رسد، VPS اغلب راه‌حل برتر است. از آنجایی که پلتفرم‌های VPS به صورت مجازی مدیریت می‌شوند، ارتقای فضای ذخیره‌سازی شما می‌تواند با تخصیص منابع اضافی از حافظه موجود انجام شود.
با میزبانی اختصاصی، باید درایوهای اضافی را به صورت فیزیکی به سرور اضافه کنید. که هزینه و زمان زیادی را می‌طلبد و می‌تواند باعث خرابی سایت شما با نصب سخت‌افزار شود. (بدترین حالت!)
هاست اشتراکی یا سرور مجازی
همانطور که در بالا گفتیم، هاست‌های اشتراکی می‌توانند یک ایده مناسب و اقتصادی برای میزبانی سایت‌ها و وبلاگهایی با تعداد بازدید متوسط با حجم محدودی از اطلاعات باشند. اما یک مدیر سایت همیشه با این مسئله روبروست که اگر تعداد بازدید از این مقدار بالاتر رود چه اتفاقی می افتد؟ اگر حجم اطلاعات از آن فضایی که در هاست اشتراکی در اختیار دارم، بیشتر شود؛ تکلیف چیست؟
اینجاست که می‌توانید به استفاده از سرورهای مجازی برای قدم بعدی در ارتقای زیرساخت‌های وب‌سایت خود برنامه‌ریزی کنید.
سرورهای مجازی قابلیت کنترل و انعطاف پذیری بسیار بالایی دارند به این مفهوم که شما می‌توانید هر برنامه‌ای را متناسب با نیاز خود بر روی آنها نصب کنید؛ بدون اینکه دغدغه‌ای در رابطه با مسائل سخت‌افزاری، کیفیت و بروزرسانی آنها داشته باشید. از طرفی در سرورهای مجازی شما می‌توانید متناسب با نیاز خود هر سیستم عاملی (از جمله ویندوز یا لینوکس) را بر روی سرور خود نصب کنید.
شاید مهمترین مشخصه یک سرور مجازی در مقابل هاست اشتراکی، مقوله امنیت باشد؛ چرا که امنیت در هاست‌های اشتراکی در خیلی از مواقع می‌تواند به طرز کوکانه‌ای مورد بی‌توجهی قرار بگیرد. در نهایت یک سرور مجازی، امنیت و اعتماد بسیار بیشتری را در اختیار مدیر سایت قرار می‌دهد.
نتیجه‌گیری
آخر به نظر شما کدام سرویس برای سایت شما مناسب است؟
اگر در ابتدای مسیر راه‌اندازی وب‌سایت خود هستید و دانش کافی در زمینه هاستینگ ندارید، ترافیک بالایی برای وب‌سایت خود متصور نیستید و قصد هزینه‌کرد زیاد را ندارید، می‌توانید از سرویس هاست اشتراکی استفاده کنید. اما اگر کسب و کار بزرگی دارید که نیاز به منابع سخت‌افزاری بالا بر روی آن مشاهده می‌شود بهتر است از سرور اختصاصی استفاده کنید. در این میان اگر کسب و کارتان نه آن چنان بزرگ و نه آن چنان کوچک، استفاده از منابع یک سرور اختصاصی مجازی برای شما کفایت می‌کند. سرور مجازی همه‌ی قابلیت‌های سرور اختصاصی را به طور محدود و با قیمت پایین‌تر در اختیار شما قرار می‌دهد.
شما در این مسیر می‌توانید از مشاوره کارشناسان شرکت ارائه دهنده هاست خود نیز بهره‌مند شوید و مناسب‌ترین سرور را انتخاب نمایید.
